Tên Sách:

ĐỘNG VẬT CHÍ VIỆT NAM (FAUNA OF VIETNAM)- TẬP 29- TRAI, ỐC NƯỚC NGỌT NỌI ĐỊA VIỆT NAM (MOLLUSCA: GÁSTROPODA)

Việt Nam nằm ở vùng nhiệt đới gió mùa Đông Nam Á. Trải dài trên 10 vĩ độ, cùng với điều kiện khí hậu nền nhiệt đới kết hợp với đặc điểm địa hình, vùng nội địa Việt Nam có nhiều sông, suối, hồ, ao, đầm nước ngọt phân bố ở các cảnh quan vùng núi, vùng đồng bằng và đồng bằng thấp ven biển. Chính bởi vậy, khu hệ trai, ốc nước ngọt của Việt Nam rất đa dạng về thành phần loài, phong phú về số lượng. Ở góc độ kinh tế - xã hội, trai, ốc nước ngọt từ lâu đời đã được cộng đồng nhân dân Việt Nam khai thác và sử dụng làm thực phẩm, vỏ trai, ốc làm nguyên liệu cho nghề khảm trai đồ gỗ và các công dụng khác.

Những nghiên cứu chủ yếu về thành phần loài trai, ốc nước ngọt Việt Nam đã được thực hiện từ cuối thế kỷ XIX và phải tới năm 1980, Đặng Ngọc Thanh và nnk. mới công bố công trình về định loại và phân bố trai, ốc nước ngọt ở Bắc Việt Nam. Sau thời gian đó, một danh sách 141 loài trai, ốc nước ngọt toàn Việt Nam còn được công bố năm 2002 (Đặng Ngọc Thanh, Hồ Thanh Hải và nnk.). Ngoài ra, chỉ có các công trình nghiên cứu về thành phần loài và tu chỉnh phân loại học một số nhóm trai, ốc nước ngọt được công bố lẻ tẻ dưới dạng các bài báo.

Công trình “Trai, ốc nước ngọt nội địa Việt Nam” được hoàn thành trên cơ sở phân tích một khối lượng lớn vật mẫu thu được từ mọi miền đất nước trong khuôn khổ Đề án “Động vật chí, Thực vật chí Việt Nam” và các đề tài khoa học khác, đồng thời có điều kiện cập nhật các tài liệu mới về phân loại học trên thế giới cũng như các kết quả nghiên cứu bổ sung mới đây về trai, ốc nước ngọt của các tác giả đã thực hiện ở Việt Nam cũng như trong khu vực. Có thể xem đây là chuyên khảo mới nhất với các kết quả nghiên cứu về khu hệ trai, ốc nước ngọt nội địa Việt Nam nhằm đáp ứng kịp thời nhu cầu sử dụng trong nghiên cứu và giảng dạy về phân loại học và đa dạng trai, ốc nước ngọt nội địa cũng như thủy sinh học nước ngọt Việt Nam.

Trong công trình này, thông qua cơ sở dữ liệu MUSSEL (Graf, D. L. & K. S. Cummings, 2015), các tác giả đã được tiếp cận và sử dụng một số ảnh chụp các mẫu vật chuẩn (types) của một số loài trai nước ngọt bộ Unionoida mà các tác giả nước ngoài đã thu ở Việt Nam và các nước lân cận đang được lưu giữ tại các bảo tàng ở các nước, trình bày bên cạnh các hình chụp mẫu vật nghiên cứu của các tác giả để bạn đọc tham khảo so sánh.

Công trình “Trai, ốc nước ngọt nội địa Việt Nam” được biên soạn theo quy phạm của Đề án xây dựng Động vật chí, Thực vật chí Việt Nam. Các tác giả đã cố gắng cập nhật những thành tựu mới về phân loại học, hệ thống học cũng như các dẫn liệu về sinh học, sinh thái, phân bố của mỗi loài trai, ốc nước ngọt nội địa. Tuy nhiên, trong khả năng có hạn về hiểu biết cũng như những hạn chế về kỹ thuật hiện đại bổ trợ cho công tác phân loại như kỹ thuật phân tử và vi giải phẫu, tài liệu này chắc không tránh khỏi những thiếu sót và bất cập cần được bổ sung chỉnh lý trong thời gian tới.

 

Sách Động vật chí khác
ĐỘNG VẬT CHÍ VIỆT NAM (FAUNA OF VIETNAM) - Tập 28: CÁ BIỂN CÁC BỘ PERCIFORMES, OPHIDIIFORMES, SILURIFORMES VÀ SCORPAENIFORMES
Tác giả: Nguyễn Khắc Hường
ĐỘNG VẬT CHÍ VIỆT NAM (FAUNA OF VIETNAM) - Tập 27: LỚP CÔN TRÙNG - INSECTA BỌ CÁNH MÀNG - HYMENOPTERA HỌ ONG KÝ SINH - BRACONIDAE, CÁC PHÂN HỌ ALYSIINAE, APHIDIINAE, BETYLOBRACONINAE, BRACHISTINAE, DORYCTINAE, EUPHORINAE, EXOTHECINAE, MICROGASTRINAE VÀ ROGADINAE
Tác giả: Khuất Đăng Long
ĐỘNG VẬT CHÍ VIỆT NAM (FAUNA OF VIETNAM) - TẬP 31: GIUN TRÒN KÝ SINH- BỘ TRICHOCEPHALIDA, RHABDITIDA, STRONGYLIDA
Tác giả: Phạm Văn Lực, Nguyễn Thị Minh, Nguyễn Văn Đức
ĐỘNG VẬT CHÍ VIỆT NAM- FAUNA OF VIETNAM - TẬP 30 - LỚP CÔN TRÙNG- INSECTA- BỘ BỌ NHẢY- COLLEMBOLA
Tác giả: Nguyễn Trí Tiến
ĐỘNG VẬT CHÍ VIỆT NAM (FAUNA OF VIETNAM) - Tập 26: LỚP CÔN TRÙNG - INSECTA, PHÂN HỌ MUỖI SỐT RÉT (Diptera: Culicidae: Anophelinae), HỌ RUỒI XÁM (Diptera: Sarcophagidae)
Tác giả: Nguyễn Đức Mạnh, Trần Đức Hinh, Tạ Huy Thịnh, Nguyễn Thị Hương Bình
ĐỘNG VẬT CHÍ VIỆT NAM (FAUNA OF VIETNAM)- TẬP 29- TRAI, ỐC NƯỚC NGỌT NỌI ĐỊA VIỆT NAM (MOLLUSCA: GÁSTROPODA)
Tác giả: Hồ Thanh Hải, Đặng Ngọc Thanh